Jedną z przeszkód utrudniającą poprawę sytuacji w zakresie udaru jest przeświadczenie, panujące zarówno w środowiskach medycznych, jak i poza nimi, że udar mózgu jest chorobą ludzi starych, wyrokiem losu, któremu jedynie w niewielkim stopniu można się przeciwstawić.

Według definicji WHO z 1980 roku udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, trwajace dłuzej niż 24 godziny i wynikające z przyczyn naczyniowych.

Powyższa definicja nie obejmuje zaburzeń o charakterze przemijającego niedokrwienia mózgowego (TIA, Transient Ischaemic Attack).

Epidemiologia

Wspołczynniki zapadalności na udar mózgu w naszym kraju wynoszą 177,3/100 000 mężczyzn i 125/100 000 kobiet. Oznacza to, że zapadalność na udar mozgu w Polsce kształtuje się i utzrymuje na średnim poziomie europeiskim.

Znacznie gorzej przedstawia sie problem umieralności chorych z udarem mózgu. Wynosi ona 106,4/100 00 mężczyzn i 78,7/100 000 kobiet i jest jedną z najwyzszych w Europie. Śmiertelność w Europie Zachodniej kształtuje się od 18 do 25%, a w Polsce wynosi około 40%.

Niekorzystny jest również wspołczynnik niepełnosprawności chorych, którzy przeżyli udar mózgu. W krajach wysoko rozwiniętych około 50% chorych pozostaje niepełnosprawnymi, w Polsce współczynnik ten wynosi aż 70%.

Z powodu dużej umieralności, a także wysokiego współczynnika niepełnosprawności problem leczenia i profilaktyki udaru mózgu jest w Polsce szczególnie istotny.

Objawy ostrzegawcze udaru:

• nagłe zaburzenia czucia po jednej stronie ciała (niedoczulica połowicza) lub drętwienie połowy ciała
• wykrzywienie twarzy po jednej stronie, szczególnie widoczne jest opuszczenie kącika ust
• nagłe osłabienie kończyny lub kończyn po jednej stronie (niedowlad polowiczy)
• nagłe zaburzenia mowy (mowa bełkotliwa, utrata zdolności mówienia, trudności w zrozumieniu mowy)
• nagłe zaburzenia widzenia-charakterystyczne jest niedowidzenie na jedno oko lub niedowidzenie polowy pola widzenia
• nagłe zawroty głowy z towarzyszącymi zaburzeniami w utrzymaniu rownowagi, nagłymi upadkami, czasami z podwójnym widzeniem, kłopotami z orientacją i zaburzeniami swiadomości